مقایسه مستربچ و کامپاند در زمینه مواد پلیمری می‌تواند تا حد زیادی هزینه‌های اولیه تولید کالاهای پلاستیکی را کاهش دهد. درحال حاضر این دو محصول از دسته مواد پلیمری و صنعتی هستند که توانسته‌اند بسیاری از موانع و مشکلات ساخت انواع محصولات پلیمری را برطرف کنند. در این مقاله به‌طور مفصل به تفاوت مستربچ و کامپاند پرداخته می‌شود پس تا انتهای مقاله همراه باشید.
مستربچ و کامپاند چگونه تولید می‌شوند؟
به‌طورکلی فرآیندهای متعددی برای تولید این دو محصول باید طی شود که مرحله ذوب از مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌رود. در مرحله ذوب، ترکیب پلیمرهای پایه و افزودنی‌های شیمیایی توسط دستگاه اکسترودر انجام می‌گیرد و پس از ترکیب‌شدن از دستگاه تخلیه می‌شوند. در مرحله بعد این ترکیبات وارد دستگاه خنک‌کننده شده و در اثر سرد شدن به‌صورت جامد در می‌آیند. در مرحله سوم این مواد جامد در اندازه‌های مختلف برش داده شده و در شرایط دمایی معین بسته‌بندی و انبار می‌شوند.
مقایسه مستربچ و کامپاند
در بیان مقایسه مستربچ و کامپاند باید بگوییم که از لحاظ ساز و کار و عملکرد این دو ماده هیچ تفاوتی باهم ندارند و کاملا یکسان هستند؛ ولی مقداری از این دو که باید به محصولات نهایی افزوده شود با یکدیگر فرق می‌کند.
فرق مستربچ و کامپاند می‌تواند از لحاظ رنگ آن‌ها باشد؛ به‌طوریکه کامپاندها نسبت به مستربچ‌ها به دلیل استفاده زیاد از کربنات دارای رنگ سفید کدرتری هستند. همچنین اگر برای تولید مستربچ نیز از کربنات زیاد استفاده شود می‌تواند رنگ آن را نیز غیرشفاف نماید.
یک تفاوت مستربچ و کامپاند این است که در برخی مواقع می‌توان از مستربچ به‌تنهایی به‌عنوان کامپاند بهره برد. برای مثال برای پایین یا بالا آوردن قیمت اولیه و خواص محصولات می‌توان مواد افزودنی شیمیایی را به پایه مواد اولیه‌ای مانند ای بی اس و پلی‌اتیلن اضافه کرد که به این عمل کامپاند گفته می‌شود. در طی چنین عملیاتی می‌توان ویژگی‌هایی به مواد بدهیم که از حالت عادی خود به‌صرفه‌تر و باکیفیت‌تر شوند. باتوجه به اینکه به ترکیب دو یا چند ماده خاص دارای پایه پلیمری کامپاند گفته می‌شود؛ می‌توان نتیجه گرفت که مستربچ نیز نوعی کامپاند است که دارای خاصیت رنگ‌دهی نیز هست.
تفاوت مستربچ و کامپاند از لحاظ اجزای آن‌ها
هدف استفاده از مستربچ و کامپاند در حوزه‌های مختلف صنعتی و ساختمانی، تقویت مواد ترمو پلاست بکاررفته در آن‌ها است. این دو ماده از سه عامل پایه پلیمری، عامل سازگاری و افزودنی‌های شیمیایی تشکیل شده که هرکدام از آن‌ها قابلیت و نقش خاصی را در ماده نهایی افزودنی برعهده دارد.
1.پایه پلیمری:
مستربچ و کامپاند برای اینکه بتوانند راحت‌تر با محصولات دیگر که پایه پلیمری دارند ترکیب شوند باید اساس و پایه پلیمری داشته باشند.
2.افزودنی‌های شیمیایی:
اضافه کردن مواد شیمیایی به مستربچ که دارای پایه پلیمری است باعث ایجاد خواص مدنظر می‌گردد. به‌عنوان مثال افزودنی‌های رنگی فقط می‌توانند رنگ پلیمر را تغییر دهند.
3.عامل سازگاری:
وظیفه عامل سازگاری، ایجاد سازش و تعامل بین پایه پلیمری و افزودنی‌های شیمیایی است. برای اینکه مستربچ وکامپاند تولیدی از کیفیت لازم برخوردار باشند و مواد افزودنی به‌طور یکسان پخش شوند باید سازگاری افزودنی‌های شیمیایی و پایه پلیمری به‌طورکامل رعایت گردد.
تفاوت کامپاند و مستربچ در چیست؟
برای مقایسه مستربچ و کامپاند باید به‌صورت مفصل به بررسی و بیان تفاوت مستربچ و کامپاند پرداخته شود. اصلی‌ترین شباهت این دو ماده وجود پایه پلیمری در آن‌ها است. این موضوع که مستربچ را نمی‌توان به‌صورت مستقیم به پایه پلیمری افزود، مهم‌ترین فرق مستربچ و کامپاند محسوب می‌شود.
برای بیان واضح‌تر موضوع باید بگوییم که مستربچ به‌عنوان یک ماده افزودنی باید به پایه پلیمری مدنظر افزوده شود تا بتواند در محصول نهایی خواصی را ایجاد کند. همچنین برای تولید محصول نهایی باید کامپاند به‌صورت مستقیم وارد دستگاه شود که در طی این فرآیند ممکن است مستربچ به کامپاند افزوده شود یا اضافه نگردد. برای روشن شدن اهمیت مواد افزودنی به پلیمر و پاسخ به این سوال که چرا نمی‌توان از مستربچ به‌صورت مستقیم در پایه پلیمر استفاده کرد دلایلی را بیان می‌کنیم.
۱.توزیع یکنواخت مواد افزودنی در سطح پلیمر پایه
مواد شیمیایی افزودنی باید به‌طور یکسان در سطح پلیمرپایه پخش شوند؛ در صورتیکه این توزیع نامناسب انجام شود باعث کاهش کیفیت محصول نهایی می‌گردد. همچنین در مستربچ‌ها به اندازه کافی مواد افزودنی وجود ندارد؛ در نتیجه اضافه کردن آن‌ها به پایه پلیمری به‌صورت مستقیم امکان‌پذیر نیست.
2. افزایش آلاینده‌ها در سطح محیط
چنانچه از مستربچ به‌طور مستقیم و کامل در فرآیند تولید محصولی استفاده شود باعث ایجاد و افزایش آلاینده‌های محیطی در سطح محیط کارخانه می‌گردد. علت ایجاد آلاینده‌های محیطی وجود نوعی پودر و مواد ترموپلاستیک بکار رفته در ساختار مستربچ‌ها است. موضوع افزایش آلاینده‌ها در استفاده مستقیم کامپاندها در فرآِیند می‌تواند نتیجه معکوسی را در مقایسه با مستربچ‌ها بدهد. در مواقعی که از کامپاند به‌صورت مستقیم استفاده می‌شود به میزان زیادی می‌توان از بروز مشکلات ناشی از آلاینده‌ها جلوگیری کرد.
انواع مستربچ و کامپاند
به‌طورکلی چهار نوع کامپاند یا مستربچ وجود دارد که شامل افزودنی‌ها، رنگ‌ها(سفید و مشکی)، پرکننده‌ها (کربنات) و تقویت‌کننده‌ها (نانو و الیاف) هستند. مقدار مصرف افزودنی در حالت ماکزیمم به میزان 1 تا 2 درصد است.
چرا برخی از کارخانه‌ها از کامپاند استفاده می‌کنند؟
در کارخانه‌ها معمولا دستگاه‌هایی مانند اکسترودها و تجهیزات تزریق پلاستیک قرار دارند که امکان افزودن مستربچ به پایه‌های پلمیری اصلی در آن‌ها وجود ندارد. برای حل مشکل کارخانه‌ها باید برای حفظ کیفیت محصول نهایی ناگزیر به استفاده از کامپاند می‌شوند. همچنین برای مقایسه مستربچ و کامپاند می‌توان گفت تولید محصول نهایی با کامپاند می‌تواند از لحاظ اقتصادی و بهداشتی بسیار کارآمد و به‌صرفه باشد. در این حالت هزینه‌های مربوط به ترکیب و افزودن مستربچ به پایه پلیمری و تمیزکاری خودبه‌خود حذف می‌شوند.
جمع‌بندی فرق کامپاند و مستربچ
در این مقاله به مقایسه مستربچ و کامپاند از جنبه‌های گوناگون پرداختیم و در مورد اجزای تشکیل دهنده مستربچ و کامپاند و تفاوت این دو ماده مفصل مطالب مفیدی را بیان کردیم. همچنین به این سوال که چرا برخی کارخانه‌ها از کامپاند به‌جای مستربچ استفاده می‌کنند نیز پاسخ داده شد. چنانچه شما نیز در تفاوت‌های دیگری درباره این دو ماده سراغ دارید می‌تواند آن را با ما در میان بگذارید.